NGUỒN GỐC CỦA PHA LÊ TRÊN THẾ GIỚI
Pha lê hình thành trong tự nhiên qua một quá trình tích tụ rất dài, tạo ra những tinh tuý trong suốt và hấp dẫn. Cũng giống như các loài đá quý khác, sự biến chuyển của trái đất, từ những đợt phun trào núi lửa đã tạo ra các tinh thể đặc biệt này. Các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng cho thấy pha lê tự nhiên đã hình thành khoảng 4 tỉ năm về trước ở vùng núi Barberton Nam Phi. Khối pha lê lớn nhất từng được ghi nhận tìm thấy ở vùng Malakialina, nước Cộng Hoà Malagasy, dài tới 18 mét và đường kính 3.5 mét, tổng cộng 143m khối và nặng khoảng 380,000 kg.
Niên đại sớm nhất ghi nhận việc sử dụng pha lê có lẽ đến từ giai đoạn Sumerian Cổ Đại từ trước Công Nguyên. Người Ai Cập, Hy Lạp cũng như Ấn Độ, La Mã cổ đại đã sử dụng pha lê từ thuở xa xưa để làm trang sức. Từ Crystal – Pha lê có gốc từ Krystallos trong tiếng Hy Lạp, có ý nghĩa là “giá lạnh chìm xuống cùng nhau”, mô tả những chùm tinh khiết như băng. Trong văn hoá Trung Hoa, pha lê cũng được tôn vinh để chữa bệnh khoảng 5000 năm trở lại đây.
Đặc tính vật lý của pha lê khiến nó nổi bật và khác biệt với những loại đá quý khác, với khả năng phản chiếu ánh sáng, trong suốt nhưng cũng có độ hút sáng vào bên trong kì lạ khiến nhiều nền văn hoá và tôn giáo đề cao và cho rằng pha lê hàm chứa năng lượng kì diệu. Nhiều nhà thơ và học giả thời Trung Cổ đã dùng hình ảnh của pha lê trong những áng thi văn, để so sánh với sự tinh khiết, hoàn hảo cũng như được thiêng liêng hoá trong các nhà thờ và trong các vật dụng quan trọng của tôn giáo. Các áng thơ văn giai đoạn sau này cũng đã đặt cho Pha lê những hình tượng đại diện cho khát vọng, ham muốn, tình yêu. Trong thế kỉ 20, các kiến trúc sư hay nhà văn như Paul Scheerbart, Bruno Taut hay Ludwig Mies van der Rohe đều được truyền cảm hứng bởi những câu truyện cổ và ám ảnh với sự tinh khiết của pha lê, mong muốn tạo ra những tác phẩm kiến trúc cuốn hút và độc đáo.
Một trong những công trình yêu mến vẻ đẹp của pha lê bởi kiến trúc sư Paul Scheerbart
Từ việc yêu thích sự tinh khiết và hoàn hảo của pha lê trong tự nhiên, các nhà khảo cổ học cho thấy con người đã tìm cách làm ra thuỷ tinh từ ít nhất 3.600 năm trước ở Mesopotamia, Ai Cập, Bắc Syria, đều là các vật được coi là xa xỉ và quý giá cho đến Thời kì Đồ Đồng. Năm 1674, một nghệ nhân người Anh – ngài Geogre Ravenscroft đã phát hiện một cột mốc vô cùng quan trọng đó là đưa ô xít chì vào trong thuỷ tinh, giúp tăng sức hấp dẫn của vẻ ngoài, dễ nung chảy hơn, tạo hình đa dạng hơn và kĩ nghệ này được coi là cách tạo ra pha lê nhân tạo cũng như giúp việc sản xuất pha lê có thể lớn mạnh. Ravenscroft không chỉ có sức ảnh hưởng lớn mà còn có đủ tài chính để tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành pha lê thuỷ tinh, đưa nước Anh lên vị thế dẫn đầu so với Venice – nơi vốn luôn được coi là trung tâm về nghệ thuật thuỷ tinh trong thế kỉ 18 và 19. Sau khi thời hạn độc quyền công thức sáng chế này kết thúc, cách làm pha lê đã được lan truyền rộng rãi khắp Châu Âu và mở ra lịch sử của nhiều tác phẩm cũng như thương hiệu đặc biệt.
Nhà máy Baccarat ngày nay
***
1817-1869
Baccarat đã sống sót qua Cách Mạng Pháp năm 1789 và Chiến tranh Napoleon giai đoạn 1812-1815, sau đó được một nhà sản xuất pha lê của Bỉ mua lại năm 1817 và từ đó tập trung vào Pha lê. Năm 1823 Baccarat đã dành Huy chương vàng đầu tiên cho các tác phẩm trưng bày tại triển lãm thuỷ tinh quốc tế, cũng như sau đó làm mưa làm gió với các tác phẩm mang phong cách Art Decor tại triển lãm về chủ đề này, góp phần tạo nên thẩm mĩ Art Deco của thời đại đó.
Baccarat nhận được đơn đặt hàng uỷ quyền hoàng gia đầu tiên vào năm 1823, từ đó mở ra hàng dài những đơn đặt hàng từ các Hoàng Gia và nguyên thủ quốc gia trên khắp thế giới. Đức Vua Louis XVIII đã đặt hàng một loạt vật dụng pha lê Baccarat dành riêng theo ý ông. Charles X, Louis-Philippe, Napoleon III và nhiều nguyên thủ đứng đầu các quốc gia quyền lực đã sớm theo bước đưa ra các đơn đặt hàng. Baccarat sớm dạt được danh tiếng toàn cầu, từ những món đồ nội thất đặt thửa của các Maharajahs Ấn Độ, cho tới tác phẩm đèn chân nến của Sa Hoàng Nicholas II, đơn đặt hàng của Triều Đình Nhật Bản, Baccarat trở thành biểu tượng của nghệ thuật sống Art de Vivre của Pháp.
Baccarat - Tsar Nicholas II Candelabra
Trong giai đoạn 1846-1849 Baccarat dùng chữ B và năm sản xuất là chữ ký của thương hiệu trên các tác phẩm chặn giấy Pha lê cao cấp dùng kĩ thuật Millefiori của thương hiệu. Những chiếc chặn giấy phô diễn nhiều kỹ thuật chế tác pha lê, bao gồm millefiori, cameo, điêu khắc, chạm khắc và vỏ bọc, đã trở thành món đồ được yêu thích nhất với các nhà sưu tập. Một chiếc chặn giấy đặc biệt có niên đại năm 1853 đã được tìm thấy dưới nền tảng của một nhà thờ bị hư hại do bom ở Baccarat tận khi phục dựng sau Thế chiến thứ hai. Xưởng sản xuất pha lê đã mở rộng phạm vi trong suốt thời kỳ này và Baccarat đã tạo dựng được danh tiếng trên toàn thế giới về sản xuất đồ gia dụng cao cấp, đèn chùm , đồ dùng bar, và chai nước hoa.
Chiếc chặn giấy Baccarat 1846 kĩ nghệ Millefiori – tại nhà đấu giá Bonhams
***
1870-1936
Baccarat tiếp tục sức ảnh hưởng vang dội với loạt giải thưởng hàn lâm trong suốt các triển lãm Paris từ năm 1867. Kỷ nguyên Hoàng gia kết thúc vào năm 1870 với sự thoái trào của Napoléon III. Những ảnh hưởng bên ngoài nước Pháp bắt đầu có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn đến công việc của Baccarat trong thời đại này. Đèn chùm lớn nhất thế giới và cầu thang có lan can pha lê Baccarat tô điểm cho Cung điện Dolmabahçe ở Istanbul. Hay nữ hoàng Bồ Đào Nha đã ủy thác cho bộ sưu tập tư nhân của bà các đồ trang trí và bộ đồ ăn (hiện đang được trưng bày tại Cung điện Quốc gia Ajuda). Một trong số các lĩnh vực sản xuất Baccarat mạnh nhất giai đoạn này là chai nước hoa, và đến năm 1907, sản lượng hơn 4000 chai mỗi ngày. Năm 1936 Baccarat bắt đầu đánh dấu tất cả các tác phẩm của mình thông qua axit hoặc phun cát.
Baccarat tại cung điện Dolmabahce tại Istanbul
***
1936-Nay
Trong giai đoạn Thế Chiến thứ Hai, dù chiến tranh Baccarat vẫn có sản xuất các vật phẩm kỷ niệm bằng pha lê tinh xảo đến từ đơn đặt hàng của Đức Quốc Xã cũng như bộ sưu tập Pha lê Francisques theo đơn đặt hàng của Thống chế Marshall Philippe Petain và các vật phẩm tôn vinh Pierre Laval.
Baccarat thành lập một công ty con tại Mỹ vào năm 1948 tại thành phố New York và sau đó sở hữu cửa hàng tại Costa Mesa, California, Houston, Texas, Greenwich, Connecticut, New York, Palm Desert, Las Vegas, Miami và Florida. Năm 1964, một triển lãm hồi tưởng đã được tổ chức tại Bảo tàng Louvre để kỉ niệm 200 năm lịch sử Baccarat. Đến năm 1993, Baccrat bắt đầu chế tác thêm đồ trang sức và tới năm 1997 thì thêm lĩnh vực nước hoa.
Cũng giống như sức biểu tượng của bộ sưu tập Harcourt ra đời năm 1841 vẫn luôn là vector của lịch sử, tượng trưng cho sự kì diệu của ánh sáng và sự vô tận, Ngôi nhà của Baccarat tại Paris và Moscow cũng như khách sạn Baccarat đầu tiên tiếp tục là điểm đến của cái đẹp tại New York năm 2014. Trong suốt 250 lịch sử, Baccarat vẫn luôn là biểu tượng của những khoảnh khắc kỉ niệm và góp phần tạo nên những giây phút không thể lãng quên. Ngày nay, Baccarat là một trong những công ty lâu đời và danh tiếng nhất của nước Pháp trong lĩnh vực đặc biệt này vẫn còn hoạt động.
Baccarat Vietnam Boutique
Hotline: 096 596 86 95
Địa chỉ: Sheraton Hotel, 88 Đồng Khởi, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
wpDiscuz
