Lịch Vạn Niên là một trong tứ đại phức tạp trong thế giới đồng hồ cơ khí, xếp ngang hàng cùng Tourbillon, Minute Repeater và Split Second Chronograph. Vậy đã bao giờ chúng ta thực sự tìm hiểu về chức năng này?
>> Lịch sử của ngành chế tác đồng hồ thế giới
>> Hublot và chặng đường 40 năm làm chủ công nghệ cải tiến vật liệu
Từ cổ chí kim, việc đo những khoảng thời gian luôn là trăn trở của con người và xác định được thời gian là đóng góp quan trọng trong lịch sử phát triển nhân loại. Các khoảng thời gian ngắn thì con người đã tìm được cách đong đếm bằng nhiều phương pháp, ngay cả khi chưa có đồng hồ, có thể dựa vào vị trí của mặt trời và bóng nắng để biết sáng, trưa, chiều, tối hay đo bằng khoảng thời gian đốt một cây nhang, đèn cầy hay đồng hồ cát. Phần khó khăn ở đây lại là việc đo các khoảng thời gian dài và đo dòng chảy thời gian một cách liền mạch, ví dụ như tháng, năm hay thế kỉ. Để đo khoảng thời gian dài đơn vị mang tính cột mốc là ngày, mỗi ngày là 24h.
Một năm được tính bằng một vòng quay của Trái Đất quanh Mặt Trời, trên thực tế vòng quay này cần 365,2422 ngày chứ không phải chỉ 365 ngày. Do đó cứ 4 năm một lần, năm nhuận sẽ có thêm 1 ngày để cân bằng lại số thời gian còn thiếu.
Năm nhuận được chính thức đưa vào sử dụng từ năm 1582 bởi Giáo Hoàng Greygory. Cách điều chỉnh này giúp giảm trừ các sai số về mùa vụ, ngày lễ, các cột mốc quan trọng trong lịch sử. Tuy nhiên lịch Gregorian đặt ra thách thức không hề nhỏ cho các nghệ nhân đồng hồ, bởi cơ chế chỉ ngày của đồng hồ đơn thuần là một bộ nhớ quay đủ chu kì 31 vòng, mỗi vòng 24 tiếng. Còn chiếc đồng hồ biết phân biệt tháng 30 với tháng 31 ngày, tháng 28 hay 29 ngày, năm nhuận và năm thường là câu hỏi mà các nhà làm đồng hồ phải mất nhiều năm nghiên cứu.
Đồng hồ chỉ được lịch thường (Annual Calendar) ra đời giải quyết được bước đầu tiên là tự động chuyển giữa những ngày thứ 30 và 31 của các tháng dài ngắn. Cái khó ở đây là đồng hồ Annual Calendar vẫn cần chủ nhân phải tự điều chỉnh vào ngày 1/3 hàng năm.
Năm 1762, nghệ nhân Thomas Mudge (nước Anh) được cho là đã chế tác ra một chiếc đồng hồ bỏ túi chỉ được lịch Vạn Niên đầu tiên, xác định được độ dài ngắn của tháng Hai trong năm nhuận mà không cần chủ nhân phải hiệu chỉnh. Chiếc đồng hồ này giờ được trưng bày tại Bảo Tàng Anh Quốc. Đây được coi là một trong những phát minh đại tài.
Cứ bốn năm thì vòng đếm được hoàn thành và một bánh răng nhỏ sẽ kích hoạt cơ chế chỉ ngày 29/2 trước khi chuyển sang ngày 1/3. Cỗ máy Perpetual Calendar được coi là một tác phẩm nghệ thuật siêu phức tạp. “Đồng hồ chỉ lịch không chỉ là một chiếc máy vi tính cơ học mà còn là một minh chứng nghệ thuật, đại diện cho dòng chảy của thời gian. Các lớp máy móc phức tạp phải hoạt động rất hài hoà chỉ để đưa ra câu trả lời chính xác cho chủ nhân xem hôm nay là ngày nào trong năm nào.” , Ngài John Reardon, Trưởng bộ phận đồng hồ toàn cầu của Christie cho biết.
Để cắt nghĩa về đồng hồ có lịch Vạn Niên một cách dễ hiểu nhất người ta truyền tai nhau hai điều: thứ nhất đó là chiếc đồng hồ chỉ được năm nhuận, thứ hai đó là chiếc đồng hồ cơ học chạy chính xác hàng thế kỉ mà không cần sự điều chỉnh của chủ nhân. Vây đâu là lí do để những chủ nhân, nhà sưu tập đồng hồ lựa chọn những cỗ máy với Lịch Vạn niên, vì sự tiện dụng ư? Đó là một lí do nhưng chắc chắn không phải là thứ chính. Có lẽ nó gắn liền với việc khẳng định cái tôi của chủ nhân hơn khi sở hữu môt chiếc đồng hồ Lịch Vạn niên không phải là một thành tựu mà ai cũng có thể đạt được.
Có rất nhiều hãng đồng hồ có thể sản xuất những mẫu đồng hồ lịch thường niên, với chức năng hiển thị ngày và chỉ cần điều chỉnh lại vào cuối tháng Hai. Trong khi đó, với tính năng phức tạp của Lịch Vạn niên, chỉ có một số ít các thương hiệu làm chủ được bộ máy này như Patek Philippe, Audemars Piguet, Franck Muller, De Bethune, A. Lange & Söhne, Breguet, Bovet, Greubel Forsey, Jaquet Droz, và Jaeger-LeCoultre. Trên đây đều là những thương hiệu danh giá và giá trị những cỗ máy Lịch vạn niên của họ cũng được phản ánh qua mức giá họ đưa ra.
Trước tiên, hãy cũng tìm hiểu qua những cơ bản trong tính năng hiển thị lịch ở đồng hồ.
Hiển thị ngày cơ bản
Chức năng này thường được nhìn thấy qua những ô hiển thị ngày hay những kim chỉ vạch ngày. Bô chuyển động sử dụng cũng ở mức cơ bản, không điều chỉnh tự động số ngày khác nhau trong tháng mà sẽ luôn hoạt động đến ngày 31, sau đó chủ nhân sẽ tự điều chỉnh lại theo lịch chính xác.
Lịch thường niên
Một bộ chuyển động của lịch thường niên “tiến bộ” hơn hiển thị ngày khi nắm rõ được tháng nào có 30 ngày hay 31 ngày để hiển thị một cách chính xác. Điều đó thật tuyệt.
Với những chiếc đồng hồ lịch thường niên được biết đến trên thị trường thì mẫu Rolex Sky Dweller sẽ là một ví dụ rất hay để tìm hiểu. Tuy nhiên, chủ nhân của mẫu đồng hồ tinh tế này sẽ vẫn phải tự điều chỉnh lại lịch cho ngày 29 tháng 2 năm nay bởi 2020 là một năm nhuận. May mắn thay, họ sẽ không phải làm điều đó trong vài năm tiếp theo. Bên cạnh đó, đa số các thương hiệu cũng đã giới thiệu những thiết kế mới có thể dễ dàng điều chỉnh sai số này một cách nhanh chóng và đơn giản nhất.
Thông thường, những chiếc đồng hồ này được hiển thị ngày và tháng, qua các ô cửa sổ hay mặt số phụ. Các thương hiệu đã quen thuộc và thành thạo với tính năng này, và tiếp tục phát triển chúng bằng việc kết hợp thêm nhiều chức năng phức tạp khác như Moonphase và Chronograph.
Lịch Vạn niên
Chiếc đồng hồ bỏ túi đầu tiên sở hữu tính năng Lịch Vạn niên được ra đời năm 1762 bởi nghệ nhân đồng hồ người Anh, Thomas Mudge. Nhưng phải đến gần 200 năm sau, chiếc đồng hồ đeo tay đầu tiên sở hữu Lịch Vạn niên mới được giới thiệu bởi Patek Philippe.
Patek Philippe Ref 3448, chiếc đồng hồ Perpetual Calendar Automatic đầu tiên ra đời năm 1962
Audemars Piguet Royal Oak RD#2, chiếc đồng hồ Perpetual Calendar mỏng nhất thế giới
Có thể khẳng định rằng Lịch Vạn niên là một cơ chế vô cùng phức tạp, thực hiện mọi chức năng của lịch thường niên, cộng với việc xử lí sự khác biệt của tháng Hai cũng như năm nhuận. Một số cỗ máy còn cho ta thấy nhịp điệu của năm nhuận, qua việc hiển thị chu kì 4 năm qua mặt số phụ trong khi nhiều cỗ máy khác lại hiển thị thông tin quan trọng này qua một khẩu độ nhỏ chỉ rõ năm hiện tại trong chu kì với các kí tự số La Mã I, II, III, và IV.
Jaeger-LeCoultre Master Ultra- Thin Perpetual Enamel hiển thị năm hiện tại qua ô cửa sổ 4 chữ số
Thương hiệu hơn 280 năm lịch sử Jaquet Droz lại mang đến một diện mạo Lịch Vạn niên khác biệt với việc sử cơ chế hiển thị quay số ngược (retrograde) ở hai nửa mặt chỉ ngày và thứ của mình. Đó thực sự là một sự thay đổi xứng đáng được ca ngợi cả về mặt thẩm mỹ và kĩ thuật chế tác. Trong khi những mẫu đồng hồ cổ điển vẫn chuộng sử dụng ô cửa sổ hay mặt số phụ bởi sự quen thuộc trong thiết kế cũng như đơn giản hóa khi áp dụng lên những mẫu đồng hồ khác, thì cơ chế hiển thị quay số ngược (retrograde) đòi hỏi xây dựng một cấu trúc chuyển động hoàn toàn mới, khiến chúng càng trở nên hiếm thấy hơn.
Jaquet Droz Perpetual Calendar Éclipse
Cứ 100 năm thì người ta sẽ bỏ qua 1 năm nhuận, do vậy các năm 2100, 2200, 2300 sẽ không phải là năm nhuận (trừ những năm chia hết cho 400 như 1600 và 2000) và đây chính là thời điểm chiếc đồng hồ lịch Vạn Niên cần thao tác reset lại bộ đếm. Tuy nhiên vẫn có một số kiệt tác được tạo nên để có thể tư động điều chỉnh cả ở những năm này.
Franck Muller Aeternitas Mega
Một ví dụ điền hình đến từ Franck Muller với chiếc Aeternitas Mega, sở hữu tổng cộng 36 chức năng phức tạp, cấu thành từ 1483 bộ phận, đây được xem là kì quan chế tác đồng hồ và cơ khí vi mô của thương hiệu. Franck Muller Aeternitas Mega được xem là có thể hoạt động với chu kì 1000 năm và khả năng tự làm mới mình đến vĩnh hằng.
Lịch Vạn niên thực sự là một thành tựu cơ khí đáng tự hào và xứng đáng xếp vào Tứ đại phức đại của ngành đồng hồ. Việc sở hữu những chiếc đồng hồ Lịch Vạn niên cũng chính là lời khẳng định của chủ nhân về sự am hiểu kiến thức về đồng hồ cũng như cho thấy sự tôn trọng những giá trị mà kĩ nghệ này mang lại.
The Hour Glass S&S tự hào là nhà bán lẻ chính hãng các sản phẩm của các thương hiệu Hublot, Audemars Piguet, MB&F, Franck Muller, Tudor tại Việt Nam.
Tại Hà Nội:
THE HOUR GLASS S&S
Sofitel Metropole – 15 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội
Điện thoại : (+84) 24 3715 1279
Hotline: (+84) 944 46 5555
Tại Tp. Hồ Chí Minh:
THE HOUR GLASS S&S
Union Square – 116 Nguyễn Huệ, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh.
Điện thoại : (+84) 28 3821 6848
Hotline: (+84) 28 6682 0565
___
Audemars Piguet Royal Oak Offshore – cột mốc khai sinh khái niệm đồng hồ thể thao đích thực
Khám phá kiệt tác cơ khí Audemars Piguet Royal Oak Tourbillon Extra-Thin
Code 11.59 by Audemars Piguet – Hãy luôn là kẻ đến sớm trong cuộc đua
wpDiscuz
